Engelliler ne istiyor? Paylaş!

ENGELLİ TİPLERİ TANIMLANSIN
ÖSYM Başkanlığı en kısa süre engelli tiplerini tanımlamalı ve farklı engelli tiplerine farklı çözümler sunmak için çalışmalarını hızlandırmalıdır. Engelli tipleri tanımlanırken çoklu engelli adayların, öğrenme güçlüğü çeken bireylerin varlıkları göz önünde tutulmalı ve sınavlarda sunulacak çözümler planlanırken bu detay unutulmamalıdır.

EĞİTİMSİZ OKUTMANLAR ZOR DURUMDA BIRAKIYOR
ÖSYM Başkanlığı, görme engelli öğrencileri soru okuyucu ve yanıt işaretleyici görevlerini yerine getiren iki personel yardımıyla sınava alıyor. Ancak atanan personellere soru okuma teknikleri konusunda eğitim verilmiyor. Düzgün okunmayan sorular nedeniyle engelli öğrencilerin yanlış sayısı artmakta, zamanla olan yarışı sekteye uğramaktadır. "2X=4y ise…" şeklindeki bir sorunun, "İki 'ÇARPI' eşittir dört y ise…" olarak okuyan; "Montrö" ile "Mondros" kelimelerini birbirine karıştıran; konuşması peltek, ağır şivesi bulunan olan okuyucular atanmaktadır.

BİRAZ DAHA ÖZEN
Engelli öğrencilere atanan görevli personel elinden geldiğince adaylara yardımcı olmaktadır. Ancak daha önce gündelik yaşamda engellilerle çalışmamış olan kişilerin bilgi eksikliği yüzünden sorunlar yaşanmaktadır. Otistik, öğrenme güçlüğü çeken adaylara yaklaşım tarzı; görme engellilerin sınav salonuna götürülürken eksik yönlendirmeler nedeniyle yaşanan kazalar (engebeye takılıp yere düşmek gibi); fiziksel engellilerin temel ihtiyaçları gibi konularda da görevliler bilgilendirilmelidir.

DAHA ÇOK ALTERNATİF
ÖSYM Başkanlığı her engelli tipine aynı çözümü sunuyor. Okuyucu ve yazıcı personel, 14 puntoyla basılmış soru kitapçığı… Farklı punto seçeneklerinin olmaması, az gören öğrencileri de okuyucu personelin yardımına mecbur bırakılıyor.

KABARTMA HARFLİ KİTAPÇIK VERİLMİYOR
Alternatif olarak sunulduğu taktirde görme engellilerin birçoğu kabartma harfle basılan soru kitapçığını tercih edeceğini beyan ediyor. Bir yılda ortalama 3 milyon kişiye sınav hizmeti veren ÖSYM Başkanlığı kabartma harfli soru kitapçığı basmak için gerekli olan yatırımı ve altyapıyı yıllardır kurmuyor.

DİL SINAVI OKUTMANLARI HAYAL YIKIYOR
Yabancı dille yapılan sınavlarda okutman olarak atanan personellerin bazılarının o dili yeteri kadar konuşamaması nedeniyle engelliler soruları anlayamıyor. Okutman ve işaretleyi personeller hakkında dijital ortamda yorum yapma imkânının olmaması nedeniyle sorunlu okutmanlar daha sonraki sınavlarda tekrar görev alıyor.

BASİT BİR DAKTİLO BİLE SINAVA ALINMIYOR
Konuşma güçlüğü çeken, yanıtları aktarma zorluğu çeken engellilerin talep ettiği veya görme engellilerin matematik sorularını çözerken daha hızlı olma amacıyla ÖSYM'den talep ettiği "elektronik olmayan" daktilolar bile sınav salonlarına alınmıyor.

SESLİ BİLGİSAYAR İSTENİYOR
Görme engelli öğrenciler, uzman bir ekip tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde sınav sorularının Mp3 çalarlara veya CD'lere kaydedilmesini ve isteyenlere bu imkânın tanınmasını istiyor. MEB tarafından SBS'lerde uygulanan sistemin benzerinin ÖSYM tarafından da kullanılması talep ediliyor.

FARKLI SINAVA "HAYIR"
Engelliler, sınav güvenliği gerekçesiyle engellilere özer bir üniversite sınavı yapılmasına karşı çıkıyor. Diğer adaylardan farklı bir tarihte sınava alınma önerilerinin ayrımcılığı arttıracağı savunuluyor.

ŞARTLAR EŞİT DEĞİL
Görme engelli öğrenciler çizim, grafik içeren sorulardan muaf tutuluyor. Puanlama yapılırken bu durum göz önüne alınıyor. Ancak öğrenciler bu durumun isteğe bağlı olmasını, isteyene muafiyet hakkı isteyene ise çizim içermeyen eşdeğer sorular verilmesini talep ediyor.

ZAMAN YETMİYOR
Engelli tipleri tanımlanmadığı için adaylara standart bir ek süre veriliyor. Çoklu engelliler, öğrenme güçlüğü çeken adayların varlığı ek süre hesaplanırken göz önüne alınmıyor. Soruları hiç tanımadıkları, soru okuma konusunda yeteri kadar deneyime sahip olmayan okuyucuların sesinden dinleyen öğrencilere verilen ek süre yetmiyor. Görme engelli öğrencilere 30 dakika ek süre veriliyor. Okuyucunun soruları yavaş okumasın, yanlış aktarması gibi sorunlar nedeniyle kaybedilen zaman yüzünden öğrenciler zor durumda kalıyor.

AYNI RAPOR DEFALARCA VERİLMESİN
Engelli adaylardan her sınavda istenen sağlık raporlarının sisteme kayıt edilmesi ve aynı raporun defalarca istenmesi uygulamasına son verilmesi talep edilmektedir. Gerekli çalışmalar yapılarak engelli adaylarında tüm başvuru işlemlerini elektronik ortamda yapabilmesi sağlanmalıdır.

AYRIMCILIĞA MARUZ KALIYORUZ
Sunulmayan seçenekler, deneyimsiz okuyucular, sınav salonlarında yaşanan sorunlar, yetersiz süre… Bu nedenler yüzünden engelli bireyler diğer adaylarla eşit olmayan bir ortamda sınava girmektedir. Kurumlar tarafından verilen hizmetlerin eşit olarak sunulmaması, eşitsizliğin giderilmesi için yeterli çalışmalar yapılmaması yürürlükteki kanunlar tarafından ayrımcılık olarak değerlendirilmektedir.

Sayfa: 4/9